De ZSM-werkwijze: de toekomst van het strafrecht?!
Het ZSM-congres werd om tien uur gestart door afdelingshoofd van de Afdeling Straf- en Strafprocesrecht mr. Jan Crijns. Na een korte algemene introductie van het onderwerp ZSM, was het de beurt aan hoofdofficier van justitie mr. Marc van Nimwegen, die de eerste lezing verzorgde genaamd ‘De ins & outs van ZSM’. Als grondlegger en bedenker van de nu vijf jaar oude werkwijze binnen het strafrecht, vertelde hij over de aanleiding en ontwikkeling van de ZSM-werkwijze. Daarnaast besteedde hij aandacht aan eventuele verbeteringen en huidige ontwikkelingen van de ZSM-werkwijze. Aan het einde van zijn lezing was er tijd voor vragen en discussie en hiervan werd door de zaal volop gebruik gemaakt. Daarna was het woord aan mr. Monique Mos, die sinds maart 2016 de functie van hoofd Operatiën Eenheid Den Haag van de Nationale Politie bekleedt. Vanuit de politie vertelde zij over de verbeteringen, maar ook plaatste zij kanttekeningen en stelde verbeterpunten voor waar zij zichzelf de komende jaren voor wil inzetten.
Na een korte koffiepauze werd het programma voortgezet met de lezing van advocate mr. Coosje Peterse. Zij vertelde hoe de nieuwe werkwijze het werk van de advocaat heeft veranderd en was kritisch over het ontwikkelen van de nieuwe werkwijze zonder dat daarbij advocaten betrokken werden. Verder besteedde zij aandacht aan de nieuwe regels omtrent de rechtsbijstand en blikte vooruit op de toekomstige problemen met betrekking tot rechtsbijstand die binnen ZSM opgelost moeten worden.
Na deze enerverende ochtend konden de congresdeelnemers genieten van een heerlijke lunch in de zon, zodat iedereen weer fris kon deelnemen aan het middagprogramma. Dit programma bestond uit twee rondes van vier verschillende workshops. In de eerste workshop werd onder leiding van coördinerend ZSM-officier van justitie Claudia Rijnaarts de ZSM-tafel met alle deelnemers nagespeeld. Voorafgaand aan de workshops hadden de deelnemers al acht casussen ontvangen. Tijdens de workshops werden verschillende rollen bij elke casus verdeeld waaronder politieman, officier, reclassering, advocaat en Raad van de Kinderbescherming. Samen moesten de deelnemers alle factoren afwegen en met elkaar snel tot een geschikte straf komen. Ondertussen werden er veel vragen gesteld over de manier waarop mevrouw Rijnaarts zelf beslissingen maakt tijdens haar ZSM-diensten.
In workshop twee verzorgden de bekende strafrechtadvocaten mr. Flokstra en mr. De Vries een interactieve lezing waarbij zij samen met de deelnemers wasstraat-casussen bespraken. De nadruk lag op de praktijk en de manier waarop een advocaat aan het werk gaat bij de snelle ZSM-werkwijze. Door hun ervaring konden zij goed inzicht geven in de dagelijkse praktijk.
In workshop drie stond het criminologische aspect centraal en vertelde mr. drs. Lucas Noyon over de verhouding tussen twee belangrijke pijlers; maatwerk en snelheid. Waarbij ZSM vooral gericht is op een snelle afdoening om onzekerheid te voorkomen, brengt snelheid soms ook slordigheid met zich mee. Lucas Noyon gaf een overzicht van het huidige onderzoek naar deze twee pijlers.
In de vierde workshop sprak Marjolein van de Wiel namens Dients Justis over de invloed van de ZSM-werkwijze en het verkrijgen van een Verklaring Omtrent Gedrag. Er is de afgelopen jaren veel discussie geweest over het tekort aan rechtsbescherming voor de verdachte en de zeer ernstige gevolgen in verband met het weigeren van een VOG- aanvraag. Marjolein van de Wiel kon alle vragen beantwoorden en duidelijkheid scheppen over de gevolgen van een snelle afdoening via de ZSM-werkwijze.
De succesvolle congresdag werd afgesloten onder het genot van een gezellig hapje en een drankje.
Het congres werd mede mogelijk gemaakt door:
